Stała miesięczna renta za oddanie gospodarstwa

Renty strukturalne wypłacane są starszym rolnikom, którzy nie osiągnęli jeszcze wieku emerytalnego w zamian za przekazanie gospodarstw osobom młodszym. Ma to być sposób na poprawę struktury agrarnej i przyśpieszenie wymiany pokoleniowej wśród prowadzących gospodarstwa rolne. Chodzi też o to, by młodsze pokolenia, które przejmą ster gospodarstw, poprawiły ich rentowność i konkurencyjność.

Najważniejszą zmianą obowiązującą przy obecnym naborze jest nowa definicja następcy. Według znowelizowanego rozporządzenia następca to osoba przejmująca gospodarstwo rolne, która rozpoczyna działalność rolniczą po raz pierwszy z dniem przejęcia gospodarstwa od producenta rolnego ubiegającego się o rentę strukturalną i której do dnia wydania decyzji o przyznaniu renty strukturalnej zostanie przyznana pomoc w ramach działania "Ułatwianie startu młodym rolnikom".

W tym roku zwiększono też minimalną wielkość użytków rolnych wymaganych do przekazania w zamian za rentę: z 3 do 6 ha (z 1 do 3 ha dla woj. małopolskiego, podkarpackiego, śląskiego i świętokrzyskiego).

Wprowadzono stałą wysokość renty strukturalnej - 1013 zł. Kwota ta może być powiększona o 676 zł (dodatek dla małżonka) i 102 zł (w przypadku przekazania osobie w wieku poniżej 40 lat gospodarstwa o powierzchni większej niż 10 ha).

Renty strukturalne otrzymuje obecnie co miesiąc około 70 tys. rolników, którzy po ukończeniu 55 lat zdecydowali się na przekazanie swoich gospodarstw następcom. Początkowo wnioski o renty przyjmował KRUS, a potem, w 2007 i 2008 roku - ARiMR. Niestety, już w 2009 r. agencja zaprzestała przyjmowania wniosków, bo zabrakło funduszy.

Jak tłumaczył wówczas rząd, liczba przyznanych rent okazała się wyższa, niż wcześniej planowano. Nie uwzględniono też faktu, że duża część rent przyznanych w latach 2004-2006 musi być wypłacana przez 10 lat.

Renty strukturalne otrzymuje obecnie ok. 70 tys. rolników, którzy przekazali gospodarstwa

Minister rolnictwa wystąpił więc do Komisji Europejskiej o dodatkowe fundusze, aby zapewnić kontynuację wypłat. Komisję nie było łatwo do tego przekonać, gdyż - zdaniem ekspertów - wypłaty rent nie wpłynęły znacząco na poprawę struktury polskich gospodarstw oraz powiększenie ich konkurencyjności. Po dodatkowych wyjaśnieniach i propozycjach zmian w programie przedstawionych przez ministra rolnictwa pod koniec 2009 r. KE wydała wstępną zgodę na przekazanie dodatkowych funduszy na wypłatę rent strukturalnych. Początkowo przewidywano, że nabór nowych wniosków nastąpi w I kwartale 2010 r., ale ostatecznie stanęło na wrześniu. Lepiej późno niż wcale... O renty strukturalne mogą ubiegać się osoby prowadzące gospodarstwa rolne, które ukończyły 55 lat, lecz nie osiągnęły wieku emerytalnego i nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty. Wymagane jest, aby rolnik prowadził działalność rolniczą nieprzerwanie przez co najmniej 10 lat bezpośrednio poprzedzających złożenie wniosku i podlegał w tym okresie ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu rolników w KRUS.
Wnioskujący o rentę strukturalną oraz jego małżonka powinni przekazać wszystkie użytki rolne stanowiące zarówno ich współwłasność, jak i własność odrębną. Mogą jednak pozostawić sobie łącznie do 0,5 ha użytków rolnych wraz z siedliskiem i prowadzić tam działalność rolniczą służącą wyłącznie zaspokajaniu potrzeb osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym.

Podstawowa wysokość renty strukturalnej jest obecnie stała i wynosi 1013 zł. Zostanie ona zwiększona o 676 zł, jeżeli wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim, a oboje małżonkowie spełniają wszystkie warunki dla przyznania renty.

Istnieje również możliwość zwiększenia kwoty renty o kolejne 102 zł, jeśli przekazane zostanie gospodarstwo o powierzchni większej niż 10 ha na rzecz osoby w wieku poniżej 40 lat.

Renta strukturalna wypłacana będzie za każdy miesiąc, począwszy od miesiąca, w którym rolnik przekazał gospodarstwo rolne i zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, jednakże nie dłużej niż do osiągnięcia 65. roku życia, gdy spełni warunki do otrzymania emerytury z KRUS.

Andrzej Gębarowski