Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Tata na urlopie ojcowskim, a mama w pracy

Dorota Krupińska
archiwum rodzinne
Przewijali, gotowali kaszkę, usypiali. Były długie spacery i dobra zabawa. Płacz malucha ich nie przestraszał. Tata zostaje w domu na etacie jako niania, aż mama wróci z pracy.

TVP/x-news/mat. archiwalny

Osiem tygodni spędzonych z kilkumiesięczną Adelą to zdecydowanie za krótko. Urlop rodzicielski Michałowi Jastrzębskiemu minął zbyt szybko. Nie mógł go przedłużyć, bo pracodawca czekał na niego z utęsknieniem, poza tym skończył się ustawowy czas urlopu. Gdy urodziła się Adela, zdecydował z żoną, że podzielą się urlopem i obowiązkami. Znajomi nie kryli zdziwienia, że facet zamiast chodzić do pracy, będzie zmieniał pieluchy. Byli też tacy, którzy zazdrościli. Bo urlop to jednak urlop, wypoczynek. Ale Michał wiedział, że takie sam na sam z dzieckiem to dobra okazja, by je poznać, nawiązać z nim więź. Bo inaczej rozwija się maluch, gdy ma tatę częściej niż tylko po godz. 18 czy w weekendy. I nie ma znaczenia, czy maluch ma 8 miesięcy, czy 6 lat.

Jastrzębscy to zapaleni podróżnicy i mieli plan, jak spędzić urlop rodzicielski. Zamierzali pojechać z Adelką i starszą córką, czteroletnią Hanią, do Indo-chin. Przeszkodziła choroba najmłodszej.

- Urlop spędziłem więc z dzieckiem w domu - mówi Michał Jastrzębski. Pobudka o 7 rano. Przewijanie, na śniadanie kaszka jaglana z owocami. Bo taka jest zdrowsza niż ta z torebki. Potem zabawa, spacery, wizyty u znajomych. Na obiad potrawa ze słoiczka.

- Nie lubiłem gotować tych wszystkich marchewek, choć żona krzywo patrzyła na dania ze słoiczków - śmieje się. Nigdy nie było rutyny. Wbrew pozorom każdy dzień był inny. - Gdy Adela miała trzy miesiące, a ja wtedy pracowałem zawodowo, jak brałem ją na ręce, to płakała, teraz szybciutko ją usypiam. Poznaliśmy się - mówi.

Z dzieckiem chciał zostać również Wojtek Pikuła. Przez pół roku był na tzw. tacierzyńskim. Żona zawoziła do przedszkola starszą córkę, a on zostawał z kilkumiesięcznym Jasiem. Przewijał go, karmił mlekiem. Potem był spacer. Powrót do domu i obiad. Zabawa. I znów spacer. Była wtedy piękna i ciepła wiosna. Całe dnie spędzali na powietrzu. Gdy Jasiek spał, Wojtek pracował w ogrodzie, czytał. Zawsze było coś do zrobienia.

Pół roku urlopu tacierzyńskiego, dzień po dniu od rana do godzin popołudniowych, sam na sam z synem, Wojtek wspomina jako najpiękniejsze miesiące. - Zdecydowałem się wziąć urlop tacierzyński, bo chciałem pobyć z synem, zobaczyć, jak to jest wychowywać dziecko samemu. Polecam tacierzyński każdemu ojcu. Nie ma czego się obawiać. I dziwię się, że w Polsce wciąż to rzadkość. Tacierzyński to fajna sprawa. Zżyłem się z synem, nawiązałem z nim więź - mówi Wojtek Pikuła.

Więź z dzieckiem nawiązał również Jakub Orłowski, który zdecydował, że weźmie urlop wychowawczy i zostanie z 1,5-rocznym Albertem. Nie chcieli z żoną angażować rodziny.

- Los tak chciał, że żona znalazła wymarzoną pracę, więc nie było się nad czym zastanawiać - wyjaśnia Kuba Orłowski.

Opieka nad synem to był spokojny czas. Uporządkowany rytm dnia, powtarzalność czynności nie męczyła go, wręcz przeciwnie. Była to odskocznia i miła przerwa od pracy zawodowej. Od godziny 8 do 17 bawił, usypiał, karmił. Poniedziałek nie różnił się od czwartku, tylko weekendy były inne, bo żona nie pracowała i rodzina była wtedy komplecie. - Nie myślałem o powrocie do pracy. Rutyna dnia codziennego odciągnęła mnie od problemów, skupiłem się na dziecku. Chyba mi poszło dobrze, bo syn, już 5-letni, z rozrzewnieniem wspomina ten czas. Nie wiem, czy ta pamięć przypadkiem nie opiera się na zdjęciach albo filmach z tego okresu, bo czy taki dwulatek może tamten czas zapamiętać? - zastanawia się.

Jakub otwarcie mówi, że bycie tatą na etacie w domu nauczyło go cierpliwości, wytrwałości i systematyczności. - No i strategicznego planowania. Idąc z małym na plac, musiałem przewidzieć, co będzie mu potrzebne, czy dodatkowe ubranie, picie, o której wrócić, zaplanować posiłek - tłumaczy.

Tacierzyński? Wiele zalet
Chęć bycia z dzieckiem, poznania malucha i sprawdzenia, czy dam radę, ale i potrzeba odpoczynku od pracy to powody, dla których ojcowie decydują się na urlop i opiekę nad dzieckiem w domu. Zdarza się też i tak, że małżonki lepiej niż mężowie zarabiają albo właśnie dostały dobrą pracę i w takiej sytuacji pomoc męża jest nieodzowna.

- Dlaczego facet miałby nie zajmować się swoim dzieckiem dłużej niż tylko po godzinie 18, jak wraca z pracy. Przy-zwoitość nakazuje, by umieć się nim opiekować. Mama nie musi przecież zajmować się wszystkim - wyjaśnia Orłowski.

Ale to wciąż mamy wiodą prym w opiece nad dzieckiem. I choć widok taty z wózkiem na spacerze albo z dzieckiem na festynie czy w cukierni nikogo nie dziwi, to już tata na etacie w domu jako niania - tak. Według danych w pierwszym kwartale 2015 roku tzw. zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego pobierało w województwie lubelskim ponad 8,2 tys. osób. W tym gronie było zaledwie 118 mężczyzn. W 2013 roku 850 panów było na urlopie ojcowskim, a w 2014 roku 900 mężczyzn. Są to dane tylko z ZUS, czyli bez uwzględnienia firm, które zatrudniają powyżej 20 osób. - Nie dziwi mnie to zupełnie - mówi dr Paweł Fortuna, psycholog. - W Polsce wciąż panuje stereotyp, że to tata jest głową rodziny i to on zarabia, a mama zostaje w domu i wychowuje dzieci - tłumaczy. Fortuna wyjaśnia, że wiele osób postrzega tacierzyński jako niemęskie zajęcie dla faceta. Są osoby, które myślą zgodnie ze schematem, że rodziną mężczyzny jest świat, a światem kobiety rodzina. Tymczasem tacierzyński ma wiele zalet.

- Ojciec nawiązuje kontakt z dzieckiem. Tworzy się między nimi naturalny pomost. I to niezależnie od wieku dziecka. Nie wolno wręcz zadawać pytań typu, czy kilkumiesięcznemu dziecku jest potrzebny tata - zaznacza psycholog.

Według specjalistów nieprawdą jest, że ojcowie na takim urlopie nie realizują się. - Wręcz przeciwnie. Spełniają się w tym, co robią. Mają czas do przemyślenia wielu spraw, otwarcia się na nowe. Myślę, że o stereotypie, że tata spełnia się tylko w pracy zawodowej, trzeba zapomnieć, a nagłaśniać historie ojców, którzy przeszli na urlopy i wychowują dzieci - zaznacza Fortuna.
Nie zachęca do tacierzyńskich również postawa mam i babć, które uważają, że mężczyzna po prostu nie da sobie rady. Nie utuli dziecka, nie uśpi i w dodatku nie tak założy pieluchę. Więc są wyręczani.

- To wynika z tradycji. U nas pokutuje syndrom matki Polki, która cały ciężar wychowania dźwiga na swoich barkach i wszystkiemu sama podoła - mówi Dorota Pyrgies, psycholog. - Kobiety nie proszą o pomoc, nie rozmawiają o tym, jak można podzielić się obowiązkami - zaznacza.

O tym, kto weźmie urlop nad dzieckiem, decyduje również rachunek ekonomiczny. Jeżeli tata zarabia więcej, to mama zostaje w domu. - Ale tendencja się zmienia. Coraz więcej młodych tatusiów angażuje się w opiekę i wychowanie dziecka - zaznacza psycholog.

Jaki urlop?
Tata, który chce się opiekować maluchem w domu, ma kilka wariantów urlopu do wyboru. Może wykorzystać część urlopu macierzyńskiego mamy, jeśli ona wraca do pracy. Może wykorzystać również tzw. dodatkowy urlop macierzyński bezpośrednio po podstawowym urlopie macierzyńskim. W przypadku, gdy urodziło się jedno dziecko, wynosi on 6 tygodni albo 8 tygodni, jeśli urodziło się ich więcej przy jednym porodzie. Prawo do tego urlopu mają oboje ubezpieczeni rodzice. Sami decydują, czy z dodatkowego urlopu skorzysta mama, czy tata. Mogą się też nim podzielić, ale nie mogą przebywać na takim urlopie równocześnie.

Jest jeszcze urlop rodzicielski, który trwa 26 tygodni. I nie można tego terminu przekroczyć. Mama i tata mogą dzielić urlop rodzicielski między sobą.

Tata może wziąć również urlop ojcowski. Trwa on dwa tygodnie i trzeba go wykorzystać zanim dziecko skończy rok. Urlop ojcowski można łączyć z innymi urlopami, które w tym czasie wykorzystuje mama dziecka.

Kilka faktów dotyczących urlopów

Jeśli mama urodzi jedno dziecko, to przysługuje jej 20 tygodni podstawowego urlopu macierzyńskiego.
Przy urodzeniu bliźniąt - 31 tygo-dni. Dodatkowy urlop macierzyński wynosi 6 tygodni. Urlop rodzicielski trwa 26 tygodni i zaczyna się bezpośrednio po dodatkowym urlopie macierzyńskim, wykorzystanym w pełnym wymiarze. Można go wykorzystać jednorazowo w całości (dla jednego rodzica) albo podzielić pomiędzy rodziców. Ważne, by łączny wymiar urlopu matki i ojca nie przekroczył 26 tygodni

Co o macierzyńskim mówią mamy na forum?

Gosia: Sytuacja w naszym domu była jasna. Znalazłam pracę, dobrze płatną jako menedżer, a u męża sytuacja była nieciekawa. Nie musieliśmy więc zatrudniać niani. Mąż nią został.

Zuza: Jeszcze przed urodzeniem córki mąż zdecydował, że weźmie urlop ojcowski. Chciał pobyć z dzieckiem. Zobaczyć, jak to jest opiekować się maluchem nie tylko w weekendy.


Codziennie rano najświeższe informacje z Lublina i okolic na Twoją skrzynkę mailową.
Zapisz się do newslettera!

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na kurierlubelski.pl Kurier Lubelski