Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Lubelskie: Mocna czwórka dla zarządu

Redakcja

- W szkolnym systemie ocen - wystawiam zarządowi mocną czwórkę - powiedział na konferencji prasowej w dniu 1 grudnia, w pierwszą rocznicę powołania obecnego Zarządu Województwa Lubelskiego, marszałek Krzysztof Hetman - Ta ocena wynika z rzeczowej analizy dotychczasowych działań i stanowi dobry prognostyk na przyszłość, przede wszystkim - dla naszego regionu.

Poproszony przez naszą redakcję o wskazanie pięciu najważniejszych spraw z minionych 12 miesięcy, marszałek bez wahania wymienił przede wszystkim przełom w modernizacji drogi krajowej S-17: - Mój wspólny z prezydentem Lublina Krzysztofem Żukiem list otwarty skierowany do członków rządu w połączeniu z "pospolitym ruszeniem" mieszkańców regionu, przedsiębiorców, samorządowców, dziennikarzy i polityków przyniósł oczekiwany efekt. Próba przesunięcia w czasie realizacji tej ważnej dla nas inwestycji nie powiodła się i obecnie z satysfakcją obserwujemy postępy prac na siedemnastce.

To także ważny z psychologicznego punktu widzenia przełom w obywatelskim spojrzeniu na nasze potrzeby. Negatywne myślenie zabijało inicjatywę, zaś pozytywnie myślący ludzie, dobry plan działania oraz jego skuteczna realizacja - tenże sukces nam zapewniły - powiedział marszałek Hetman. - Dużym sukcesem jest uporządkowanie inwestycji Centrum Spotkania Kultur. Rok temu na starcie mieliśmy spór z architektem, a szansa na dokończenie budowy stała pod znakiem zapytania, dzisiaj mamy sprawę wyprowadzoną na przysłowiową prostą, wybranego inżyniera kontraktu i dysponujemy niezbędną dokumentacją. A to wszystko dzięki merytorycznej rozmowie i twardym negocjacjom.

Podobna merytoryczna rozmowa doprowadziła do zakończenia patowej sytuacji jaką było nieuporządkowane wykonywanie przewozów pasażerskich na trasie Warszawa-Lublin przez jednego z przewoźników - firmę Contbus. Ta sprawa pokazała też, że zarząd jest pryncypialny przy kwestii przestrzegania prawa przez każdego, kto podlega jurysdykcji samorządu województwa lubelskiego.

Trzecim tematem, który wskazał Krzysztof Hetman, jest inwestowanie w regionie dotacji unijnych: - Województwo lubelskie jest pod tym względem w polskiej czołówce, szczególnie przy realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, gdzie pod względem ilości podpisanych umów z samorządami i ilości zainwestowanych w regionie pieniędzy zajmujemy pierwsze miejsce w kraju. Podobnie rzecz ma się z Programem Operacyjnym Kapitał Ludzki. Jesteśmy źródłem dobrych praktyk i wzorem dla innych województw. Przyznam, że początkowo w przypadku Regionalnego Programu Operacyjnego sytuacja nie wyglądała tak różowo, jednak podjęcie konkretnych działań, m.in. publikacja "czarnej listy" opieszałych beneficjentów i transparentność w działalności Lubelskiej Agencji Wspierania Przedsiębiorczości pozytywnie zakończyły temat. Dostaliśmy znaczącą nagrodę finansową: dodatkowe miliony na inwestycje z tzw. Krajowej Rezerwy Wykonania.

Kolejną kwestią przytoczoną przez marszałka jest postęp w inwestycjach na drogach wojewódzkich.
- Na szczególną uwagę zasługuje zaawansowanie prac przygotowawczych przy budowie mostu na Wiśle w miejscowości Kamień, leżącego w ciągu również modernizowanej drogi 747, co usprawni połączenie regionu z resztą Polski - mówi Hetman. - To jedna z zaledwie dwóch takich, realizowanych na drogach wojewódzkich, inwestycji w Polsce.

Piątym elementem rocznego podsumowania pracy zarządu są postępy w informatyzacji województwa. - Poszczególne puzzle tej układanki, jaką jest ewolucyjna cyfryzacja Lubelszczyzny i kreowanie społeczeństwa informatycznego, są na różnym etapie realizacji - przyznaje marszałek. - Jednak idąc po kolei od tworzenia pionierskiego systemu internetowej sieci szerokopasmowej, poprzez projekty: "Wrota Lubelszczyzny" z już działającymi 137 hot-spotami w całym regionie, "Wykluczenie cyfrowe" i "System Informacji Przestrzennej", na planie przekazania gminnym szkołom ponad 200 tablic interaktywnych kończąc, mogę z pełną świadomością stwierdzić, że zastaliśmy województwo analogowe, a pozostawimy cyfrowe.

rozmawiał: (tjm)

Buduje się na lotnisku

2 grudnia odbyła się uroczystość wmurowania kamienia węgielnego pod terminal pasażerski powstającego w Świdniku międzynarodowego portu lotniczego.

Specjalnie przygotowany na tę okazję akt erekcyjny trafił do tuby, która następnie została zamurowana przez zaproszonych gości. Nie zabrakło wśród nich oczywiście przedstawicieli samorządu województwa lubelskiego, które jest udziałowcem spółki Port Lotniczy Lublina S.A.: marszałka Krzysztofa Hetmana oraz wicemarszałków Krzysztofa Grabczuka, Jacka Sobczaka i Tomasza Pękalskiego.

Poświęcenia budującego się terminala dokonał metropolita lubelski ksiądz arcybiskup Stanisław Budzik.

Terminal jest jednym z głównych elementów realizowanej od kilkunastu miesięcy inwestycji. Trzy skrzydła, z których ma się składać, będą miały łączną powierzchnię 11 tys. metrów kwadratowych. Jego koszt to, bagatela, ponad 68 mln zł. Realizacją tej części lotniska zajmuje się konsorcjum firm, któremu przewodniczy Budimex S.A. Jak zapewniają jego przedstawiciele, terminal będzie gotowy w lipcu 2012 roku. Sporo wcześniej zakończą się ostatnie prace związane z płytą postojową i pasem startowym dla samolotów.
mp

PROW - pierwsze miejsce w Polsce

Kolejne 123 mln zł wesprą inwestycje na lubelskiej wsi. 29 listopada w Teatrze Muzycznym w Lublinie samorządowcy-beneficjenci Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich odebrali łącznie 119 umów potwierdzających przyznanie dotacji.

Był to wynik drugiego już naboru projektów do działania "Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej“, w ramach którego można było otrzymać dofinansowanie w trzech grupach inwestycji: gospodarki wodno-ściekowej, tworzenia systemu zbioru, segregacji i wywozu odpadów komunalnych oraz wytwarzania lub dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych. Rekordzistą obecnie zakończonej edycji Programu jest gmina Podedwórze (powiat parczewski), która będzie realizować inwestycje w każdym ze wspomnianych zakresów o łącznej wartości 1,1 mln zł.

- Obszary wiejskie w naszym regionie stają się coraz nowocześniejsze, mają coraz lepszą infrastrukturę podnoszącą poziom życia mieszkańców - mówi wicemarszałek Sławomir Sosnowski nadzorujący w Zarządzie Województwa Lubelskiego realizację Programu. - Cieszy mnie też aktywność wójtów i burmistrzów mądrze wykorzystujących dotacje unijne. Ostatnie cztery lata wdrażania Programu to spory skok cywilizacyjny i inwestycyjny w gminach wiejskich. Województwo lubelskie zajmuje pierwsze miejsce w Polsce pod względem ilości podpisanych umów oraz zainwestowanych na obszarach wiejskich pieniędzy z PROW-u. To prawdziwy sukces.

Podczas spotkania z Teatrze samorządowcy mieli okazję zapoznać się kolejnym projektem w ramach Programu, którego realizację Urząd Marszałkowski w Lublinie rozpocznie już na początku przyszłego roku. Przedsięwzięcie zatytułowane "Mój Rynek" zakłada remont lub budowę - w gminach do 50 tys. mieszkańców - sieci targowisk, które będą służyć rolnikom do sprzedaży swoich produktów w higienicznych warunkach. W ramach dofinansowania do 75 proc. wysokości kosztów kwalifikowalnych inwestycji samorządy będą mogły pozyskać do 1 mln zł.

(tjm)

Dożynki rybackie 2011

"Owe ryby! łososie suche, dunajeckie,
Wyzyny, kawijary weneckie, tureckie,
Szczuki główne i szczuki podgłówne, łokietne,
Flądry i karpie ćwiki, i karpie szlachetne!
W końcu sekret kucharski: ryba nie krojona,
U głowy przysmażona, we środku pieczona,
A mająca potrawkę z sosem u ogona."

Opis uczty z XII księgi "Pana Tadeusza" w pełni oddaje bogactwo potraw z ryb, które w niedzielę 4 grudnia można było podziwiać i smakować podczas "VIII Dożynek Rybackich" w "Dworze Anna" w Jakubowicach Konińskich. Impreza, pomyślana jako pokaz konkursowy połączony z promocją hodowanych w naszym regionie licznych gatunków ryb, zgromadziła czternaście reprezentacji gospodarstw rybackich, restauracji i kół gospodyń wiejskich.

Jury, w którym Urząd Marszałkowski reprezentowali wicemarszałek Sławomir Sosnowski i dyrektor Departamentu Rolnictwa i Środowiska Sławomir Struski, miało godne mickiewiczowskich smakoszy zadanie: spróbować i ocenić ponad 20 potraw.

- Województwo lubelskie ma wiekowe tradycje i szczyci się licznymi hodowlami, a mało kto nie docenia walorów smakowych potraw z ryb, zwłaszcza przed Bożym Narodzeniem. Stąd też i nasze wsparcie dla państwa Anny i Kazimierza Gajków przy organizacji Dożynek Rybackich - mówił otwierając uroczystość wicemarszałek Sławomir Sosnowski. - Zachęcam do poszukiwań, do sięgania do przepisów kucharskich naszych babć, do zgłębiania naszego dziedzictwa kulinarnego. Lista Produktów Tradycyjnych jest otwarta także na potrawy z ryb.

Konkurs rozstrzygnięto z dwóch kategoriach: gospodarstwa rybackie i restauracje: w pierwszej zwyciężyły panie z Koła Gospodyń Wiejskich z Sierskowoli serwując "szczupaka faszerowanego mięsem suma", drugie miejsce zajęło Koło Gospodyń Wiejskich z Rossoszy za "karpia pieczonego z pieczarkami i grzybami", trzecie - Gospodarstwo Rybackie "Pstrąg Pustelnia" Anny Pyć z Opola Lubelskiego za "jesiotra wędzonego". W grupie restauracji jury najwyższą lokatą uhonorowało restaurację "Hetman" z Łuszczowa za "sandacza na placuszkach z cukinii", drugie miejsce przypadło "Pensjonatowi Kazimierskiemu" w Kazimierzu Dolnym za "karpia w galarecie po żydowsku", trzecie - Zespołowi Szkół Rolniczych w Pszczelej Woli za "karpia w glazurze miodowo-orzechowej". Nagrody w postaci wysokiej klasy statków kuchennych i sztućców do ryb ufundował marszałek województwa lubelskiego.

Wicemarszałek Sosnowski i dyrektor Struski wręczyli również nagrodę specjalną marszałka Krzysztofa Hetmana państwu Marii i Markowi Filipiakom z Gospodarstwa Rybackiego "Samoklęski" za działalność na rzecz integracji środowiska rybaków i hodowców karpia w województwie lubelskim, natomiast osobne podziękowania za zaangażowanie w promocję regionu i organizację "Dożynek Rybackich" otrzymali Anna i Kazimierz Gajkowie, właściciele "Dworu Anna", Witold Mazurkiewicz, wieloletni organizator "Dożynek" oraz Halina i Tadeusz Pęziołowie, właściciele piekarni "Pęzioł".

VIII Dożynki Rybackie przygotowali: "Dwór Anna" w Jakubowicach Konińskich oraz Departament Rolnictwa i Środowiska Urzędu Marszałkowskiego w Lublinie.

(tjm)

Przewodniczący - eurodeputowanym

Po przeszło rok trwającym oczekiwaniu na realizację zapisów Traktatu Lizbońskiego, Polska otrzymała dodatkowy, 51 mandat do Parlamentu Europejskiego, który zgodnie z ordynacją wyborczą przypadł kandydatowi z listy Polskiego Stronnictwa Ludowego z województwa lubelskiego. Objął go Arkadiusz Bratkowski, dotychczasowy przewodniczący Sejmiku Województwa Lubelskiego.
Trzeci mandat dla naszego regionu miał pierwotnie objąć śp. Edward Wojtas, kolejnym na liście kandydatów z największą ilością głosów jest Arkadiusz Bratkowski, pierwszy marszałek województwa lubelskiego, a do 9 grudnia br. przewodniczący Sejmiku.

- Cała procedura trwała tak długo ze względu na wymóg ratyfikacji przez wszystkie państwa członkowskie Unii tzw. 36 Protokołu do Traktatu Lizbońskiego. Jako pierwszy kraj dokument ten ratyfikowała Malta w październiku ubiegłego roku, jako ostatni - Belgia przed niespełna miesiącem - tłumaczy Bratkowski. - W podobnej sytuacji było 17 nowych eurodeputowanych z innych państw. Z większością z nich nawiązałem kontakt i stworzyliśmy swoisty paneuropejski lobbing na rzecz przyspieszenia całego procesu.

8 grudnia Arkadiusz Bratkowski odebrał z rąk przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej Stefana Jaworskiego zaświadczenie o wyborze na posła do Parlamentu Europejskiego. Z tego też powodu złożył rezygnację z mandatu radnego wojewódzkiego oraz z funkcji przewodniczącego Sejmiku, co nastąpiło podczas sesji 9 grudnia.

- Mam sprecyzowane plany co do mojej działalności w Parlamencie Europejskim - mówi nowy euro deputowany. - W kręgu moich zainteresowań leży Wspólna Polityka Rolna, rozwój regionalny i alternatywne źródła energii, na pewno powalczę o kolejny program dla Polski Wschodniej w nowym unijnym budżecie od 2014 r. Korzystając z okazji składam Mieszkańcom województwa lubelskiego oraz wszystkim Czytelnikom "Lubelskie.pl" serdeczne życzenia spokojnych, spędzonych w rodzinnym gronie Świąt Bożego Narodzenia oraz zdrowia, wszelkiej pomyślności i łask Bożych w Nowym 2012 Roku.

(tjm)

Zając za Bratkowskiego

Miejsce Arkadiusza Bratkowskiego na stanowisku przewodniczącego Sejmiku Województwa Lubelskiego 9 grudnia zajął Tomasz Zając.

Nowy przewodniczący urodził się 9 września 1971 r. w Hrubieszowie. Ukończył politologię na Uniwersytecie Marii - Curie Skłodowskiej w Lublinie. Studia podyplomowe: Lubelski Ośrodek Kształcenia Samorządowego przy Fundacji Rozwoju KUL w Lublinie i Fundacji Konrada Adenauera - samorząd terytorialny (1994 -1996), Akademia Rolniczo-Techniczna im. M. Oczapowskiego w Olsztynie, studia podyplomowe w zakresie wyceny i szacowania nieruchomości (1998-1999), Uniwersytet Warszawski w Warszawie - samorząd terytorialny i rozwój lokalny (2005-2006), Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II - zarządzanie projektami społecznymi (2007-2008).

Praca zawodową : Urząd Miasta Hrubieszów (1996-1997), Urząd Gminy Hrubieszów (1997). W latach 1997 - 2004 pracował w Powiatowym Urzędzie Pracy w Hrubieszowie, gdzie m.in.: w latach 2000 - 2002 pełnił funkcje zastępcy kierownika oraz dyrektora (2003-2004).

1 stycznia 2005 został powołany na funkcję sekretarza Gminy Hrubieszów.

Od grudnia 2010 r., piastuje mandat radnego samorządu województwa, a 9 grudnia 2011 r. został powołany na funkcję przewodniczącego Sejmiku Województwa Lubelskiego. Członek trzech komisji w tym wiceprzewodniczący Komisji Polityki Społecznej oraz członek Zarządu Stowarzyszenia Samorządów Euroregionu Bug.

Tomasz Zając jest również członkiem Masłomęckiego Stowarzyszenia "Wioska Gotów" i sekretarz Oddziału Zarządu Miejsko-Gminnego OSP RP.

Rodzina to: żona Agnieszka i dwójka dzieci "rozrabiaków" Julka (11 lat) i Michał (6 lat). Poza pracą zawodową prowadzi własne gospodarstwo rolne o powierzchni 10 ha i hoduje konie małopolskie.
- Jestem zwolennikiem pracy u podstaw, pracy organicznej z ludźmi i dla ludzi, bo człowiek to największy kapitał społeczny i od niego, jego charakteru wszystko się zaczyna - mówi nowy przewodniczący Sejmiku. - Nieprawdą jest że "to takie czasy", to tacy ludzie, to my aktywni, czasami mniej lub bardziej świadomie kreujemy naszą otaczającą rzeczywistość. Moje motto życiowe to słowa Księdza Stanisława Staszica "ten postępuje najlepiej do celu swego Stwórcy kto przez ciąg swojego życia poprawi los, powiększy szczęśliwość drugich ludzi… albowiem szczęśliwość większej części obywateli jest dobrem publicznym" - dodaje. - Pomimo, że ustawodawca określa, iż zadaniem przewodniczącego jest wyłącznie organizowanie pracy Sejmiku oraz prowadzenie obrad to wybór na przewodniczącego Sejmiku Województwa Lubelskiego traktuję w kategoriach wielkiej odpowiedzialności. Mając jednak na uwadze dotychczasową współpracę radnych i ich zaangażowanie w sprawy mieszkańców województwa jestem przekonany, iż w dalszym ciągu będziemy wspólnie razem zabiegali o rozwój regionu lubelskiego.

Ap

Park z Kryształową Cegłą

9 grudnia odbyła się XI gala Konkursu o Kryształową Cegłę, organizowana przez Polskie Towarzystwo Mieszkaniowe. Wśród wyróżnionych znalazł się budynek Lubelskiego Parku Naukowo - Technologicznego.

W ramach konkursu doceniono najlepsze inwestycje budowlane po obu stronach wschodniej granicy Unii Europejskiej. Powody do dumy może mieć także Województwo Lubelskie. Było ono inwestorem nagrodzonego Kryształową Cegłą w kategorii budynków administracyjnych I i II segmentu Lubelskiego Parku Naukowo - Technologicznego na Felinie. Wykonawcą LPNT było przedsiębiorstwo SANITEKS sp. z o. o.

- To bardzo ważne wyróżnienie - mówi Jacek Sobczak, członek Zarządu Województwa Lubelskiego.- Cieszę się, że inwestycja służąca wzmacnianiu przedsiębiorczości i innowacyjności nauki na Lubelszczyźnie została doceniona.

LPNT jest centrum naukowo-badawczym, będącym miejscem spotkań dla instytucji naukowych z przedsiębiorstwami. W projekt ten włączyły się wszystkie lubelskie uczelnie wyższe oraz samorządy miasta i województwa.

Maciej Kowalczyk

Gwiazdkowy prezent dla pogotowia

Ponad 255 tys. zł dodatkowego wsparcia dostanie w ciągu najbliższych dni chełmska stacja Stacja Ratownictwa Medycznego. Pieniądze są efektem decyzji, którą podjął Zarząd Województwa Lubelskiego. Zostaną one przeznaczone na realizację zadania "Rozbudowa i adaptacja budynków SRM w Chełmie dla potrzeb działalności statutowej" i przenosiny stacji do siedziby przy ul. Rejowieckiej.

- Mamy świadomość znaczenia, jakie dla mieszkańców ma pogotowie ratunkowe i odpowiednia jakość świadczonych przez nie usług - mówi wicemarszałek województwa lubelskiego Krzysztof Grabczuk. - Dlatego dość łatwo udało mi się przekonać pozostałych członków zarządu województwa do wygospodarowania dodatkowych pieniędzy dla chełmskiej stacji.

To już kolejne wsparcie dla pogotowia. W 2010 r. na rozbudowę i adaptację budynków wydano 1 mln 614 tys. zł, co pozwoliło na realizację tzw. stanu zamkniętego. W początkach roku 2011 pogotowie dostało na rozbudowę siedziby przy Rejowieckiej 710 tys., a teraz na jego konto wpłynie 255 tys. zł.
Przenosiny Stacji Ratownictwa Medycznego w Chełmie - SP ZOZ na ul. Rejowiecką powinny zakończyć się pod koniec grudnia.

- Cieszę się i bardzo dziękuję za to, że samorząd województwa przychylił się do naszej prośby - mówi z kolei Tomasz Kazimierczak, p.o. dyrektora tej instytucji. Przyznana kwota to dla nas prawdziwy i bardzo przyjemny "zastrzyk" gotówki, dzięki któremu uda się dokończyć inwestycję.

miech.

Kampania Smaki Lubelszczyzny

Lubelskie, zgodnie z promocyjnym hasłem regionu, można smakować w różny sposób, także dosłownie - wystarczy tylko spróbować smaków naszej kuchni. I takie przesłanie ma nowa kampania informacyjno-promocyjna Smaki Lubelszczyzny.

- Musimy wykorzystywać każdą okazję, aby komunikować, że mamy w regionie znakomitą, zdrową żywność, a nasza kuchnia należy do najsmaczniejszych w kraju. Projekt Smaki Lubelszczyzny ma na celu promocję gospodarczych walorów województwa lubelskiego, a w konsekwencji wspieranie rodzimych producentów - podkreśla wicemarszałek Krzysztof Grabczuk.

Przekaz kampanii Smaki Lubelszczyzny kierujemy do mieszkańców: Warszawy, Łodzi, Krakowa, Katowic, Wrocławia, Poznania, Trójmiasta, a dodatkowo do mieszkańców Lublina. Warto podkreślić, że zbiega się ona w czasie i jest naturalną kontynuacją rozpoczętej nieco wcześniej kampanii Marka Lubelskie, która także pokazuje nasz region jako miejsce wytwarzania smacznych i zdrowych produktów żywnościowych, będących wynikiem połączenia wieloletniej tradycji z innowacyjnymi rozwiązaniami w przetwórstwie rolno-spożywczym.

Kampania Smaki Lubelszczyzny współfinansowana jest w 85 proc. z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2007-2013. Koszt realizacji kampanii wynosi 992 610,00 zł, a autorem kreacji i wykonawcą jest konsorcjum firm z Lublina i Warszawy (Vena art, Don Brando i Outdoornet), które wygrało postępowanie przetargowe.

Kampania, realizowana w okresie od 1 do 16 grudnia, obejmuje bardzo szeroki wybór mediów: telewizję, internet, outdoor, radio, prasę, a także wspierające działania public relations, w tym m.in. fan page na Facebooku i konkursy w regionalnych dziennikach i rozgłośniach, premiowane koszami produktów z naszego regionu.

Od 1 do 14 grudnia w śródmieściach Warszawy, Łodzi, Krakowa, Katowic, Wrocławia, Poznania, Trójmiasta i Lublina eksponowane są city lighty (720, w tym 240 w centrum Warszawy). Kampanię outdoorową w tych miastach wspiera dwutygodniowa emisja spotów na antenach regionalnych Polskiego Radia i RMF MAXXX oraz tygodniowa emisja spotów telewizyjnych w paśmie prime time w programach regionalnych TVP (po 35 spotów w każdej stacji). Dodatkowo, promocja Smaków Lubelszczyzny prowadzona będzie też w popularnym paśmie porannych audycji na głównych antenach - TVN i TVP 2 (Dzień Dobry TVN oraz Pytanie na śniadanie).

Reklama internetowa obejmuje serwisy regionalne Grupy Polskapresse (Dziennik Zachodni, Dziennik Łódzki, Glos Wielkopolski, Gazeta Krakowska, Polska Times, Kurier Lubelski, Dziennik Bałtycki, Gazeta Wroclawska), serwisy regionalne naszemiasto.pl, serwisy regionalne gazeta.pl, serwis telemagazyn.pl oraz wiadomosci24.pl.

ai

Sekret jakości lubelskich produktów ujawniony!

O potencjale i kierunkach dalszego rozwoju projektu Marka Lubelskie i marki województwa lubelskiego oraz o efekcie miejsca pochodzenia i wynikach ogólnopolskich badań marketingowych poświęconych temu zjawisku dyskutowano w trakcie konferencji "Marka Lubelskie narzędziem rozwoju regionu“, którą zrealizowano na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego.

1 grudnia na dziedzińcu Zamku Lubelskiego nastąpiła kolejna odsłona kampanii informacyjno - promocyjnej Marki Lubelskie. W samym sercu historycznej twierdzy odbyło się wydarzenie ujawniające sekret jakości lubelskich produktów.

Wystąpienia prelegentów rozpoczął dr Jacek Pogorzelski (PrimeCode), który prezentując międzynarodowe przykłady omówił sposoby wykorzystywania marki w strategii rozwoju regionu.
Kolejna prezentacja, dokonana przez Piotra Lutka (Kancelaria Doradcza Synergia), przedstawiała koncepcję budowania kapitału marki oraz proces dalszego rozwoju projektu Marka Lubelskie. Zgodnie z obranym kierunkiem Marka Lubelskie to nie tylko program, który nagradza prężnie funkcjonujące firmy, ale przede wszystkim projekt integrujący przedsiębiorstwa, które potrafią czerpać z unikalnych zasobów Lubelszczyzny oraz wykorzystują potencjał tkwiący w ludziach oraz ich kreatywność jako kluczowe elementy procesu tworzenia. Priorytetem Marki Lubelskie jest zbudowanie pozytywnego wizerunku produktów i firm pochodzących z Lubelszczyzny poprzez odwoływanie się do miejsca ich wytwarzania oraz funkcjonowania.

Pierwszą część konferencji zakończyła prezentacja Piotra Franaszka (dyrektor Departamentu Promocji i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego), który przybliżył założenia strategii Lubelskie - Smakuj życie oraz podsumował dotychczasowe działania promocyjne związane z wdrażaniem Marki Lubelskie oraz marki województwa lubelskiego.

Tuż po krótkiej przerwie, uczestnicy spotkania wysłuchali prelekcji dr Magdaleny Florek (Best Place - Europejski Instytut Marketingu Miejsc), która omówiła zjawisko efektu miejsca pochodzenia. Efekt miejsca pochodzenia (ang. place of origin effect) zdefiniować można jako wpływ miejsca pochodzenia produktu lub marki produktu na zachowania i preferencje zakupowe konsumentów. To właśnie miejsce pochodzenia decyduje o tym, dlaczego za niektóre produkty/usługi z danego regionu jesteśmy skłonni zapłacić więcej lub lepiej oceniamy ich jakość.

Prelekcja dr Magdaleny Florek była doskonałym wstępem do prezentacji ogólnopolskich badań marketingowych poświęconych efektowi miejsca pochodzenia w odniesieniu do produktów pochodzących z Lubelszczyzny. Magdalena Lis z instytutu badawczego ARC Rynek i Opinia, który zrealizował badania, potwierdziła, iż lubelskie artykuły spożywcze mają niewykorzystany dotychczas potencjał, który niesie ze sobą wielkie możliwości w kontekście budowania atrakcyjności regionalnych produktów i usług. Tym samym, potwierdzała słuszność kierunku strategicznego obranego przez Markę Lubelskie.

Zwieńczeniem merytorycznej części konferencji była debata poświęcona potencjałowi oraz dalszemu rozwojowi projektu Marka Lubelskie, której moderatorem była Anna Proszowska-Sala (Citybell Consulting).

an[/]

Przyroda może być marką

Pięć gmin z powiatów parczewskiego i bialskiego połączyło siły i pozyskało fundusze na rozwój obszaru malowniczej "Doliny Zielawy". Jabłoń, Podedwórze, Rossosz, Sosnówka i Wisznice wspólnie zainwestowały w drogi, energię odnawialną oraz promocję jednego z najpiękniejszych zakątków województwa lubelskiego.

"Dolina Zielawy" swoją nazwę zawdzięcza rzece Zielawie, przepływającej przez Polesie Lubelskie. Leży na styku powiatów bialskiego i parczewskiego i jest częścią Równiny Parczewskiej włączonej przez UNESCO do Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery Polesie Zachodnie. To niezwykle atrakcyjny turystycznie obszar województwa lubelskiego, słynący z rozwoju zielarstwa.

W partnerstwie łatwiej

Wspólne położenie skłoniło pięć gmin "Doliny Zielawy" do współpracy. Możliwość skorzystania z funduszy europejskich zachęciła samorządy do rozwoju i promocji tego malowniczego zakątka za unijne pieniądze. Partnerstwo okazało się strzałem w dziesiątkę. Jabłoń, Podedwórze, Rossosz, Sosnówka i Wisznice zrealizowały łącznie pięć projektów. Wójtowie nie mają wątpliwości, że sukces w pozyskaniu dotacji był możliwy dzięki porozumieniu i wnioskom składanym razem przez wszystkie gminy.

- W Unii Europejskiej promowane są wszelakiego rodzaju partnerstwa i porozumienia, szczególnie przy wnioskowaniu o fundusze. Poszliśmy tą samą drogą, ponieważ tak skonstruowany był Regionalny Program Operacyjny, który wspierał działania opierające się na współpracy. Chociaż nie lubię słowa "sukces", to jednak wspólnie go osiągnęliśmy. Naszym celem było zwarcie sił, tak aby efekt w ilości pozyskanych środków zewnętrznych był jak największy - mówi Piotr Dragan, wójt gminy Wisznice.

Na początek samorządy zabrały się za drogi, uznając że bez dobrych połączeń komunikacyjnych nie da się przyciągnąć turystów. Kiepski stan dróg skutecznie zniechęcał do odwiedzenia "Doliny Zielawy" i był zmorą dla jej mieszkańców.

Obok sąsiedztwa gminy łączy też tradycja zielarska. Samorządy wykorzystały ten atut do budowania marki "Doliny Zielawy". Pojawił się pomysł na promocję tego miejsca, jako "Krainy Ziół". Każda gmina słynie bowiem z uprawy innego rodzaju ziół. Rumianek uprawia się w Podedwórzu, miętę w Wisznicach, w Rossoszu mniszek lekarski, w Sosnówce borówkę czarną, a w Jabłoniu dziurawiec.

Pod znakiem zielonej energii

Czyste środowisko to znak rozpoznawczy "Doliny Zielawy". Aby je chronić, władze Jabłonia, Podedwórza, Rossosza, Sosnówki i Wisznic z pomocą funduszy unijnych zainwestowały w energię odnawialną. Na 14 budynkach publicznych i 911 gospodarstwach domowych, które przystąpiły do projektu, zamontowano kolektory słoneczne. Samorządowcy przyznają, że wysokie koszty utrzymania istniejących instalacji cieplnych oraz ich zły stan techniczny były istotną barierą dla rozwoju agroturystyki. W rezultacie udało się ograniczyć emisję do atmosfery szkodliwych gazów oraz zaoszczędzić spore pieniądze na zmniejszeniu wydatków związanych z wytwarzaniem energii cieplnej.

[i]Paweł Florek

Pieniądze na środowisko i wsparcie biznesu

Lubelska Agencja Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie przyjmuje już wnioski
o dofinansowanie przedsięwzięć mających na celu ochronę środowiska naturalnego.

O wsparcie w ramach działania 1.4 Dotacje inwestycyjne w zakresie dostosowania przedsiębiorstw do wymogów ochrony środowiska oraz w zakresie odnawialnych źródeł energii Schemat A ubiegać się mogą mikro, mali i średni przedsiębiorcy zainteresowani termomodernizacją budynków, w których prowadzona jest działalność gospodarcza. Dotowane będą przedsięwzięcia polegające na całkowitej lub częściowej zamianie źródeł energii na źródła odnawialne lub zastosowanie kogeneracji w budynkach, w których prowadzona jest działalność gospodarcza.

Maksymalna wartość wsparcia wynosi 200 tys. zł. Przedsiębiorcy mogą liczyć na zwrot nawet do 70 proc. kosztów inwestycji. Warunkiem jest prowadzenie działalności gospodarczej w budynkach zlokalizowanych na terenie województwa lubelskiego i opracowanie audytu energetycznego budynku poddanego termomodernizacji. Nowością jest fakt, iż ze wsparcia mogą skorzystać firmy działające nie tylko w zakresie usług i produkcji, ale także handlu detalicznego i hurtowego. W konkursie do podziału jest przeszło 15,6 mln zł.

Jednocześnie LAWP w Lublinie przyjmuje wnioski o dofinansowanie projektów realizowanych przez Instytucje otoczenia biznesu w ramach Działania 2.3 Wsparcie instytucji otoczenia biznesu i transferu wiedzy Schemat B.

Zakres przedsięwzięć podlegających dofinansowaniu jest szeroki, obejmuje m.in. powstawanie i promocję sieci współpracy instytucji otoczenia biznesu, w tym sieci międzynarodowych. W obszarze tym mieszczą się także działania promocyjne i informacyjne na rzecz podmiotów korzystających z usług świadczonych przez IOB oraz inicjowanie i animacja powiązań kooperacyjnych na terenie województwa lubelskiego. Oprócz tego, dotowane będą przedsięwzięcia realizowane na płaszczyźnie internetowej, związane z organizowaniem, rozwojem i wspieraniem platform oraz innych narzędzi służących nawiązywaniu kontaktów między przedsiębiorcami. Do rozdysponowania pomiędzy instytucje otoczenia biznesu jest ponad 7,3 mln zł.

W obu konkursach wnioski o dofinansowanie przyjmowane będą do 13 stycznia 2012 r. Szczegółowe informacje udzielane są w Lubelskiej Agencji Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie, ul. Wojciechowska 9a, telefon do punktu informacyjnego (81) 46 23 812 lub 46 23 831.

lawp

PROW w liczbach

Koniec roku sprzyja podsumowaniom. Czas więc na podsumowanie dotychczasowego wdrażania Programu Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 w województwie lubelskim.
PROW 2007-2013 składa się z czterech osi.

W ramach Osi I samorząd województwa obsługuje wnioski w ramach działania "Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwijaniem i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa" w zakresie schematu I (scalanie gruntów) i schematu II (melioracje):
Jeśli chodzi o scalanie gruntów, wpłynęło 40 wniosków, wydano 21 decyzji na kwotę pomocy ponad 53 mln zł. Z kolei pomoc w wysokości 55 mln przeznaczono na melioracje. W tym przypadku wpłynęły 23 wnioski, wydano 16 decyzji.

W ramach osi III samorząd województwa obsługuje wnioski składane w działaniach "Odnowa i rozwój wsi" oraz "Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej"(m.in. wodociągi i kanalizacja):
- Odnowa i rozwój wsi: wpłynęło 527 wniosków, podpisano 471 umów na kwotę pomocy ponad 136 mln zł,
- Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej: wpłynęły 353 wnioski, podpisano 287 umów na kwotę pomocy ponad 369 mln zł.

W ramach Osi IV samorząd województwa jest instytucją wdrażającą dla wniosków składanych w działaniach: "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju" w zakresie tzw. małych projektów i Odnowa i rozwój wsi, "Wdrażanie projektów współpracy", "Funkcjonowanie lokalnej grupy działania":
- w zakresie małych projektów: wpłynęło 1 848 wniosków, podpisano 879 umów na kwotę pomocy ponad 11 mln zł,
- w zakresie "Odnowy i rozwoju wsi": wpłynęło 341 wniosków, podpisano 228 umów na kwotę ponad 39 mln zł,
- "Wdrażanie projektów współpracy": wpłynęło 26 wniosków, podpisano 8 umów na kwotę ponad 348 tys. zł,
- "Funkcjonowanie lokalnej grupy działania": wpłynęło 78 wniosków, podpisano 78 umów na kwotę ponad 29 mln zł.

Edyta Dubaniewicz

Mama może wszystko... dzięki funduszom europejskim

W grudniu Sieć Punktów Informacyjnych Funduszy Europejskich z terenu województwa lubelskiego przeprowadziła cykl spotkań informacyjnych skierowanych do kobiet powracających na rynek pracy po przerwie związanej, między innymi, z urodzeniem czy wychowaniem dzieci. Spotkania organizowane pod hasłem "Mama może wszystko" odbyły się w 5 miastach województwa lubelskiego - w Białej Podlaskiej, Zamościu, Puławach, Chełmie i Lublinie.

Kobiety chcące podjąć pracę po dłuższej przerwie, związanej między innymi z urodzeniem dziecka i urlopem wychowawczym, stają przed nowymi wyzwaniami i muszą stawić czoła wielu przeciwnościom. Dynamicznie zmieniająca się sytuacja na rynku pracy i zwiększająca się konkurencja zmuszają młode mamy i kobiety bezrobotne do ciągłego rozwoju i podnoszenia swoich kwalifikacji zawodowych.

Sieć Punktów Informacyjnych Funduszy Europejskich w województwie lubelskim wyszła naprzeciw ich potrzebom i w grudniu zorganizowała cykl bezpłatnych, otwartych spotkań informacyjnych zatytułowanych "Mama może wszystko". Dzięki tej inicjatywie mamy zapoznają się z możliwościami ubiegania się o środki z funduszy europejskich na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki czy wykorzystania bezpłatnych szkoleń podnoszących ich kwalifikacje zawodowe i dostosowujących umiejętności do wymogów rynku pracy - realizowanych na terenie Lubelszczyzny.

Spotkania "Mama może wszystko" organizowane były nie tylko z myślą o mamach. Została również przygotowana atrakcyjna oferta dla ich pociech. Podczas gdy panie uczestniczyły w spotkaniu, dzieci wzięłu udział w specjalnie dla nich zorganizowanych zajęciach. Czekał na nie kącik do zabawy i inne atrakcje zaaranżowane przez zespół profesjonalnych animatorów.

Szczegółowe informacje, harmonogram spotkań i formularz zgłoszeniowy dostępne są na stronie internetowej www.feu.lubelskie.pl , pod bezpłatnym numerem 0 800 175 151 oraz w Punktach Informacyjnych Funduszy Europejskich w Białej Podlaskiej, Chełmie, Lublinie, Puławach i Zamościu. Serdecznie zapraszamy!

ziar

Wigilijne atrakcje w starostwie

9 grudnia w Starostwie Powiatowym w Lublinie odbyła się wystawa wigilijna. Przedsięwzięcie zorganizowane zostało przez Sekretariat Regionalny KSOW Województwa Lubelskiego oraz Lokalną Grupę Działania "Kraina wokół Lublina".

- Gratuluję Państwu realizacji ambitnych planów waszej Grupy - mówił otwierając wystawę wicemarszałek Sławomir Sosnowski. - To właśnie dzięki dobrym pomysłom na aktywizację społeczności obszarów wiejskich województwo lubelskie ma najlepsze wyniki
w Polsce pod względem rozwoju Lokalnych Grup Działania.

Podczas spotkania zaprezentowano wykłady dotyczące możliwości przekształcenia nieformalnych grup społeczności wiejskiej w organizacje posiadające osobowość prawną, o czym mówiła Małgorzata Wrzołek - prawnik z Urzędu Marszałkowskiego, jak również zasad rejestracji produktu tradycyjnego na Liście Produktów Tradycyjnych prowadzonej przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a opiniowanej przez Departament Rolnictwa i Środowiska Urzędu Marszałkowskiego, co przedstawił pracownik tegoż departamentu Rafał Serej.

Celem wystawy było upowszechnienie regionalnych tradycji kulturowych i kulinarnych związanych z tematyką Świąt Bożego Narodzenia. Podczas spotkania wigilijnego przygotowana została wystawa rękodzieła ludowego, na której dwudziestu czterech wystawców zaprezentowało liczne ozdoby świąteczne: stroiki, choinki, elementy dekoracyjne na stół oraz bombki. Poza prezentacją ozdób panie z kół gospodyń i stowarzyszeń przygotowały niespodzianki w formie poczęstunku dla odwiedzających stoiska. Degustacja wzbudziła duże zainteresowanie wśród zwiedzających. Wszystkie dania, jak również wystawiane dekoracje cieszyły oko i wzbudzały zachwyt pomysłowością, oryginalnością i niewymuszonym pięknem.

W przygotowaniu stoisk ekspozycyjnych aktywny udział wzięły m.in. panie z kół gospodyń wiejskich w Płouszowicach, Czerniejowie, Skrzynicach, Strzeszkowicach, Sporniaku, Miłocinie, Osmolicach Drugich, Garbowie, Maryninie, Tarnawce, Gutanowie, przedstawicielki KGW Moszna przedstawiając wieńce adwentowe, ozdoby choinkowe, przedmioty świąteczne wykonane metodą decoupage oraz chleb z żurawiną, panie z Kiełczewskiego Klubu Seniora (gmina Strzyżewice), pani Katarzyna Gospodarek z ozdobami choinkowymi, ręcznie malowanym szkłem oraz porcelaną, pani Małgorzata Sulisz z gminy Konopnica, pani Teresa Skwarzyńska (KGW Jabłonna Druga) prezentując koronki świąteczne, stroiki oraz pierniczki, pani Zofia Skiba z ozdobami choinkowymi wykonanymi szydełkiem, pani Agnieszka Ołówka prezentując stroiki, bombki oraz choinki origami.

W przedsięwzięciu uczestniczyli także: pan Jan Embinger z choinką ubraną ręcznymi pracami, pan Andrzej Joński - garncarz z gminy Niemce, przedstawiciele Gminnego Centrum Aktywizacji Społecznej i Zawodowej w Nasutowie, Środowiskowego Domu Samopomocy w Bychawie oraz Stowarzyszenia Rodzin Katolickich ze stroikami oraz kartami świątecznymi.

Ciekawym punktem kiermaszu była inscenizacja "Wesela chłopskiego z XIX wieku" wg Oskara Kolberga w wykonaniu uczniów Zespołu Szkół w Wysokiem i Kapeli "Cyja". Publiczność z zachwytem oglądała przedstawienie w wykonaniu młodych ludzi. Spotkanie zostało sfinansowane ze środków Sekretariatu Regionalnego Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Województwa Lubelskiego.
Dorota Frysztak

Stawiamy na człowieka

Hasłem programu Kapitał Ludzki jest: Człowiek - najlepsza inwestycja. Dlaczego to właśnie on, a nie np. infrastruktura?

- Infrastruktura budowana jest przez ludzi i nie tworzą jej dla niej samej, lecz dla siebie. Należy w nią inwestować, ale nie można zapominać o jej twórcy. Do budowy potrzebni są odpowiednio wykształceni ludzie. Bez nich nie mogłaby powstać. Infrastruktura jest tylko środkiem do realizacji nadrzędnego celu, jakim jest poprawa warunków życia ludzi. To człowiek jest motorem rozwoju, a inwestując w niego przyczyniamy się do ogólnego, nie tylko społecznego, rozkwitu naszego regionu. I dlatego jest on najlepszą inwestycją. Musimy zadbać o przyszłe kadry, bo za kilka lat w wielu branżach może zabraknąć specjalistów. Należy jak najlepiej wykorzystywać kapitał ludzki, który znajduje się na Lubelszczyźnie, bo dzięki temu nasz region może być bardziej konkurencyjny.

Dlaczego zatem częściej widzimy w mediach budowę czy remonty dróg?

- Odpowiedź jest prosta. Żyjemy w erze obrazów. Drogi, stadiony czy lotnisko w Świdniku mają bardziej naoczny wymiar, łatwo je ująć w obiektyw aparatu czy kamery i pokazać. Dużo trudniej zrobić to samo z ludźmi i wiedzą czy umiejętnościami, które zdobyli. Jednak to właśnie część z tych ludzi, którzy obecnie korzystają z możliwości oferowanych przez PO KL będzie kiedyś budować czy modernizować infrastrukturę w naszym województwie. Nawiązuję tu do tego, co było powiedziane wcześniej, bo oczywiście nasi beneficjenci nie będą zajmować się tylko tym.

Zostawmy infrastrukturę. Kto może skorzystać jeszcze z programu Kapitał Ludzki w naszym regionie?

- Są to praktycznie wszystkie grupy społeczne, zarówno osoby bezrobotne jak i pracujące, które chcą zdobyć lub poszerzyć umiejętności i kwalifikacje zawodowe. Należą do nich również osoby wykluczone społecznie, niepełnosprawni, korzystający z opieki społecznej i warsztatów terapii zajęciowej, firmy i ich pracownicy, placówki oświatowe, uczące się tam dzieci i młodzież oraz lokalne społeczności poszukujące sposobów na dalszy rozwój.

Jak Lubelszczyzna skorzystała dotychczas z Programu, na co przeznaczone zostały największe nakłady?

- Do końca października br. podpisaliśmy niemal 2050 umów, co daje kwotę ponad 1,4 mld zł. Rozdysponowaliśmy grubo ponad połowę środków. Najwięcej poszło na aktywizację osób bezrobotnych - do tej pory wsparcie na ten cel wyniosło ponad 500 mln zł. Nieco mniej - 317 mln zł zostało wykorzystane na szkolenie pracowników i rozwój przedsiębiorstw - 1220 z nich zostało objętych pomocą w zakresie projektów szkoleniowych i doradczych. Niemal
35 tys. osób pracujących dzięki środkom pochodzącym z programu Kapitał Ludzki rozwinęło swe umiejętności zawodowe. Wśród nich 6,6 tys. to osoby powyżej 50. roku życia.

Na co, oprócz zapewnienia efektywności zatrudnieniowej oraz wsparcia pracowników i przedsiębiorstw, w znaczącym stopniu położono jeszcze nacisk?

- W tym roku za kwestie priorytetowe uznaliśmy także wsparcie przedsiębiorczości osób niepełnosprawnych, współpracę publicznych i niepublicznych służb zatrudnienia oraz jednostek pomocy społecznej oraz wsparcie reformy w systemie oświaty. Edukacja naszych dzieci jest inwestycją, która zawsze się opłaca. Powstało niemal 260 przedszkoli i punktów wychowania przedszkolnego, do których mogło pójść ponad 6,2 tys. dzieci w wieku 3-5 lat. Fundusze pochodzące z EFS pozwoliły wdrożyć nowe programy rozwojowe w niemal 670 szkołach. Ponad 820 szczególnie uzdolnionych dzieci otrzymało stypendia. Teraz, gdy jesteśmy za półmetkiem realizacji programu, koncentrujemy się na szkolnictwie zawodowym.
1 grudnia rozpoczął się nabór wniosków o dofinansowanie w ramach Działania 9.2, tj. na programy rozwojowe szkół i placówek oświatowych prowadzących kształcenie zawodowe. Przeznaczyliśmy na to 7 mln zł. Cały czas wspieramy specjalnymi stypendiami najzdolniejszych studentów i doktorantów z Lubelszczyzny.

rozmawiał Adam Piejko

Nowoczesna technologia w rękach dzieciaków

Dzięki zdolnościom plastycznym i wyjątkowym dziełom dwóch przedszkolaczek, Oli i Zuzi, Przedszkole nr 18 w Lublinie otrzymało wielką tablicę interaktywną wraz z oprogramowaniem edukacyjnym.

Tablica została przekazana na własność przedszkola. Umocowana na ruchomym statywie zajęła centralne miejsce w jednej z sal. Dzieci z niecierpliwością czekały na uruchomienie pierwszego z 15. programów edukacyjnych. Znalazły się wśród nich aplikacje do nauki liczenia, alfabetu, programy z postaciami ze znanych przedszkolakom bajek, a także program do karaoke w zestawie z mikrofonem.

Dzieci siedziały w kółku i po kolei podchodziły do tablicy. Trzeba było dopasować cyfrę do ilości pojawiających się zwierzątek, roślin, przedmiotów. Dzieci liczyły i podpowiadały, radośnie podskakując. Następna była gra logiczna, której celem było pomóc pieskowi wyjść z labiryntu. Na koniec karaoke z pojawiającymi się nutami i słowami piosenek. Wszystkie dzieciaki śpiewały wtórując temu przy mikrofonie. Pyszna zabawa i nauka skończyła się wraz z porą obiadową. Przedszkolaki pokazały nam, jak fajnie i z jakim zapałem można się uczyć poprzez zabawę. Życzymy im wspaniałej zabawy z tablicą i znakomitych wyników w nauce.

Konkurs "Jak zmienia się mój świat zorganizowany został przez Departament EFS w Urzędzie Marszałkowskim w Lublinie. Projekt jest współfinansowany ze środków EFS w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

PL

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na kurierlubelski.pl Kurier Lubelski