Spotkania Teatrów Tańca: Podróż do fantomowego świata (recenzja i program na niedzielę)

Szwajcarscy artyści dość regularnie pojawiają się na Spotkaniach. I zwykle przywożą spektakle znaczące lub przynajmniej interesujące. Wyjątkiem był jedynie występ Yanna Marussicha w 2002 roku; tak eksperymentalny i udziwniony, że trudny do zaakceptowania, a nawet budzący sprzeciw. Ale - jest w tym pewien paradoks - zapamiętałem ów spektakl (?) bardzo dokładnie i wyraźnie. Powiem nawet więcej - wraz z upływem lat jestem coraz bardziej przekonany, że realizacja Marussicha wpisuje się jednak w obszar teatru tańca - w co długo powątpiewałem - i warto było pokazać ją na lubelskim festiwalu. Nie chcę tu wdawać się w dywagacje z dziedziny polityki i ekonomii, ale być może coś tym jest, że szwajcarski spokój i dobrobyt wpływają jakoś na twórczość tamtejszych artystów. Taki spektakl jak ten Anny Huber trudno byłoby stworzyć w warunkach teatru "ubogiego" i w sytuacji skłaniającej do uprawiania na scenie doraźnej publicystyki.

Napisałem: spektakl Anny Huber, ale bliższe prawdy będzie określenie go jako wspólnej realizacji Huber i artysty plastyka, Yvesa Netzhammera. Bowiem stworzone przezeń komputerowe animacje są w tym spektaklu nie mniej ważne, jak myśl choreograficzna i jej wykonanie. "Porządki w wodospadzie" to przedstawienie rozgrywające się na różnych planach i poziomach. Mamy więc oto świat wykreowany przez Netzhammera oraz żywy plan wypełniony tańcem i działaniami scenicznymi Anny Huber. Pozornie odrębne, ale w gruncie rzeczy łączące się, a nawet przenikające. Ruch tancerki przenosi się do surrealistycznego świata na ekranie, wywiera nań wpływ i zmienia go. I na odwrót - to, co wydarza się w owej wirtualnej rzeczywistości oddziałuje na plan realny. W efekcie powstaje zupełnie nowa przestrzeń, fascynująca wprost wizualnie. Nie tylko za sprawą plastyki, lecz w takim samym stopniu - tańca. Anna Huber bowiem jest choreografką wybitną, a tancerką zgoła fenomenalną. Z najwyższym mistrzostwem i swobodą korzysta z najrozmaitszych stylów i technik. I nie jest to tylko taniec dla samego tańca, choć - prawdę mówiąc - już tylko to wystarczyłoby do uznania tej realizacji za dzieło wybitne. Artystka wchodzi otóż na kolejny poziom. Zajmuje się badaniem ciała; jego możliwości i ograniczeń, a także relacji, w jakie wchodzi. Nieodparcie przychodzą mi tu na myśl dawniejsze spektakle Sanny Kekäläinen. O ile jednak fińska choreografka i tancerka musiała dojść do punktu, poza który już nie można przejść, bo swoje dociekania umieszczała w konkretnej, realnie istniejącej rzeczywistości, o tyle badania Anny Huber takim ograniczeniom nie podlegają. W świecie - nazwijmy go tak - "fantomowym", położonym na styku różnych rzeczywistości można stawiać najdalej idące pytania i sprawdzać najśmielsze hipotezy. Szwajcarska artystka czyni to na własny rachunek, a jednocześnie skłania do tego również nas, widzów. To wielki walor tej realizacji.

"Porządki w wodospadzie" to spektakl niezwykły. Fascynujący w trakcie oglądania i skłaniający do refleksji jeszcze długo po zakończeniu. Z pewnością godny jest zapisania w kronice najlepszych przedstawień wybranych ze wszystkich edycji Spotkań.

PROGRAM NA DZIŚ

Niedziela - 11 listopada
Godz. 18.00 - Warsztaty Kultury: "Polskie dialogi": Teatr Kolegtyw i DanceOFFnia (Białystok) - "Plac zabaw" (36 min.), Anna Haracz - Kino Variatino (Gdańsk) - "The Blue Rosonanse" (20 min.), Krakowski Teatr Tańca (Kraków) - "Kwadryga na trzech" (40 min.), Lubelski Teatr Tańca (Lublin) - "Fatal Error" (30 min.), Magdalena Ptasznik (Poznań) - "surface. Territory" (28 min.), Pracownia Fizyczna (Łódź) - "Re:akcja" (40 min.)
Godz. 22.00 - Warsztaty Kultury: "…" - akcja per formatywna GTWPL
Godz. 22.30 - Warsztaty Kultury: spotkanie z artystami