Droga wodna E40 ma połączyć Bałtyk z Morzem Czarnym. Eksperci ostrzegają: To grozi katastrofą

Przed zagrożeniami przestrzega sześć organizacji ekologicznych z Polski, Białorusi, Ukrainy i Niemiec zrzeszonych w organizacji Ratujmy Polesie. Wśród nich jest Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków. „Droga wodna E40 nie tylko zagrażałaby zdrowiu ludzkiemu, ale także przecinałaby serce Polesia, największej ostoi dzikiej przyrody w Europie” - przekonują ekolodzy.

Inwestycję od kilku lat zapowiadają politycy PiS. Według tych deklaracji droga wodna zaczynałaby się w Gdańsku, a następnie przebiegała Wisłą do granic województwa lubelskiego. Dalej, w zależności od przyjętego wariantu, trasa wiodłaby kanałem równolegle do Bugu, rzeką Wilgą lub Wieprzem, kanałem do Prypeci na Białorusi. Reszta trasy przebiegałaby Dnieprem do Morza Czarnego nieopodal portu w Chersoniu.

Inwestycja miałaby usprawnić komunikację i ułatwić przepływ towarów między Polską, Białorusią i Ukrainą. Zdaniem ekspertów, inwestycja spowoduje więcej zagrożeń niż korzyści.

- Woda z Bugu będzie służyła wypełnieniu kanału, którym popłynie żegluga śródlądowa. Jeśli obniżymy poziom rzeki to mniej wody będzie wpadać do Jeziora Zegrzyńskiego. Zbiornik ten jest jednym z głównych trzech głównych źródeł wody pitnej dla Warszawy - przypomina prof. Ignacy Kitowski z Instytutu Nauk Rolniczych Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Chełmie.

Ekolodzy z OTOP zwracają uwagę, że droga przebiegałaby zaledwie 2,5 km od reaktora jądrowego w Czarnobylu. Inwestycja wymagałaby pogłębienia dna rzeki w strefie zamkniętej. To mogłoby naruszyć zgromadzone osady radioaktywne i zanieczyścić wodę, powodując zagrożenie dla ludzi i zwierząt.

- Radionuklidy, takie jak Cez-137, czy pluton są dość silnie związane z materią organiczną, ale różne procesy wywołane przez prace przy omawianej drodze wodnej mogą spowodować przejście tych nuklidów w formę mobilną - potwierdza prof. Andrzej Komosa z Katedry Radiochemii i Chemii Środowiskowej Instytutu Nauk Chemicznych UMCS.

Źródła zanieczyszczeń nie trzeba szukać aż w Czarnobylu. Bliżej polskiej granicy znajdują się o wiele większe zagrożenia.

- Bardzo dużym źródłem zanieczyszczenia Bugu jest Lwów. System oczyszczania ścieków w tym mieście działa bardzo słabo. Z tego powodu jeszcze w latach 90-tych w Bugu wykryto cholerę, a jakość wprowadzanych wód do Bugu jest fatalna, co przyznają sami włodarze tego pięknego miasta. Jeśli poziom wody spadnie, to jej jakość pogorszy się. To stanowi zagrożenie dla funkcjonowania stolicy i całego państwa - alarmuje prof. Ignacy Kitowski, który od 21 lat bada zagadnienia z pogranicza ekologii, ornitologii, ochrony przyrody i bezpieczeństwa ekologicznego.

- Na Ukrainie, niedaleko polskiej granicy, mieści się Lwowsko-Wołyńskie Zagłębie Węglowe. Niebezpieczne osady z tamtejszych kopalni węgla są składowane w odstojnikach. W przypadku przerwania wałów odstojników cały ten szlam popłynie do Jeziora Zegrzyńskiego i dalej do Bałtyku. Oznacza to katastrofę nie tylko dla zwierząt, owadów i roślin, ale przede wszystkim człowieka - przestrzega badacz.

Podkreśla, że głównym problemem może stać się zaopatrzenie stolicy w wodę.

- Budowa E40 jest tylko konstruktem politycznym. Wierzę, że nie uda się go zrealizować. Jeśli politycy chcą rozwijać wielostronną współpracę międzynarodową to powinni inwestować w nowe szlaki kolejowe i przejścia graniczne. Bug powinien funkcjonować jako jedna z ostatnich dzikich rzek w Europie - zaznacza prof. Ignacy Kitowski.