Nadchodzi ochłodzenie, a w nocy przymrozki. Zabezpiecz rośliny, żeby ich nie stracić

W tym roku po łagodnej końcówce zimy i oszałamiającym początku kwietnia rozwój roślin bardzo przyspieszył. W wielu miejscach już kwitną już bzy lilaki czy konwalie (m.in. na południu Polski), które tradycyjnie pojawiały się w maju. W niektórych regionach przekwitają już też kwiaty drzew owocowych, które powinny dopiero się rozwijać. Niestety kwiecień, a nawet maj to kapryśne miesiące, kiedy możemy spodziewać się załamań pogody i spadków temperatur. I właśnie taki czas nadchodzi, łącznie z nocnymi przymrozkami.

W prognozie synoptycznej na 15-21 kwietnia Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej zapowiada zdecydowanie ochłodzenie w całym kraju – ze spadkiem temperatur od 5-7 do 12-13 st. C w ciągu dnia, ale co gorsza – szczególnie dla ogrodników – również z nocnymi przymrozkami, szczególnie na północy, północnym wschodzie oraz w kotlinach górskich. Dla tych regionów IMGW wydało ostrzeżenia przed przymrozkami. Do tego mają pojawić się opady deszczu, w regionach górskich także deszczu ze śniegiem, a w Tatrach również śniegu. Jakby „atrakcji” pogodowych było mało, możliwe są także burze.
Zgodnie z modelem IMGW PIB Centrum Modelowania Meteorologicznego, zimny ma być również kolejny tydzień (22-28.04), choć ocieplenia – i ustania nocnych przymrozków – można się spodziewać około 27.04.

Pojawiają się nieco żartobliwe komentarze, że „zimni ogrodnicy”, czyli cykliczny chłodny front, który nadchodził zwykle w pierwszej połowie maja, zawitał o 20 dni wcześniej, podobnie jak wiosna. Rzeczywiście, według prognoz długoterminowych IMGW, początek maja ma być niezbyt ciepły, ale już bez załamania pogody. Na razie jednak trzeba jednak się zająć najbliższymi dniami.

Wiosenne rośliny są przystosowane do kaprysów pogody i znoszą spadki temperatur. Natomiast ogrodniczy zwyczaj każe sadzić rośliny wrażliwe na mróz dopiero po połowie maja (czy po tradycyjnej dacie „zimnych ogrodników” i „zimnej Zośki”), jednak tegoroczna pogoda nie dość, że rozbudziła pogodę, to także uśpiła nieco naszą czujność. W sprzedaży pojawiły się już rośliny, szczególnie balkonowe, które nie są odporne na mróz.

Jeśli mamy na balkonie bratki, prymulki, stokrotki, czy wiosenne kwiaty cebulowe, nie musimy się nimi przejmować, bo one zniosą nawet lekki przymrozek. Natomiast jeśli nasz balkon zdobią już rośliny takie jak:

• begonie,
• sundawille,
• aksamitki,
• koleusy,
• inne letnie kwiaty,

przenieśmy je koniecznie do pomieszczenia, gdzie nie będą narażone na mróz. Pelargonie są w miarę wytrzymałe, ale lepiej również ich narażajmy na przymrozki. Z wiosennych roślin przed zimnem trzeba schować jaskry azjatyckie.
Niestety w blokach bywa problem z miejscem w mieszkaniu na dodatkowe doniczki. Awaryjnie możemy postawić je na klatce schodowej lub nawet wynosić do piwnicy bez okna (pamiętajmy, że nie możemy zostawić kwiatów na dłużej bez dostępu światła). Jeśli nie mamy możliwości schowania doniczek, osłońmy rośliny agrowłókniną (kupimy ją w sklepach ogrodniczych) lub np. nakryjmy kartonem albo włóżmy do niego na balkonie. Jednak ta metoda przy wrażliwych gatunkach może nie być wystarczająca (uważajmy też, żeby nie połamać kwiatów).

W ogrodzie musimy zabezpieczyć wrażliwe rośliny. Niestety największym problemem będą drzewka owocowe, które w amatorskich warunkach trudno ochronić przed mrozem (w profesjonalnych uprawach stosuje się różne zabiegi, jak zraszanie czy zadymianie). Jeśli mamy niewielkie drzewka czy krzewy, osłońmy je agrowłókniną.
Osłony z agrowłókniny przydadzą się też do zabezpieczenia wrażliwych krzewów ozdobnych. W szczególności pamiętajmy o hortensjach ogrodowych, bo jeśli teraz zmarzną, to nie zakwitną.

Byliny i mniejsze krzewy można na noc nakryć kartonem, wiadrem, czy przeciętym 5 litrowym baniakiem na wodę. Takie prowizoryczne osłony, które nie przepuszczają światła lub powietrza, stosujemy tylko przez krótki czas, np. noc z przymrozkami. Na dzień je zdejmijmy.

Pamiętajmy też o warzywach. Wprawdzie rośliny, które sieje się wiosną, są w miarę odporne, jednak, jak podpowiada Katarzyna Józefowicz w artykule „Uwaga na wiosenne przymrozki – jak chronić przed nimi rośliny”: zagonki z nowalijkami wymagają okrycia w takim niepewnym pogodowo okresie. W tym celu najlepiej jest zastosować białą (odbijającą słońce), ogrodową agrowłókninę, gdyż to materiał bardzo lekki i przepuszczalny.
Jeśli ciepła pogoda podkusiła nas, by posadzić do gruntu pomidory, paprykę czy ogórki, możemy je stracić – te rośliny mają szansę przetrwać tylko pod osłonami (właśnie dlatego zawsze przestrzega się, by sadzić je dopiero po połowie maja). Natomiast jeśli mamy je na balkonie, przenieśmy je do domu, na klatkę schodową, czy nawet do piwnicy (na noc).

Źródła
IMGW, Prognoza synoptyczna na 16. tydzień roku (15-21.04.2024 r.)
Modele IMGW-PIB