Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Sekrety pięknego kącika: "Światło Ikony" w skansenie (ZDJĘCIA)

Sylwia Hejno
Ikony kładziono na piersi umierającego. Zabierano w podróż. W domu powinny znajdować się w "pięknym kąciku", w prawym rogu patrząc od drzwi. Stary, zniszczony obraz najlepiej spalić, a popiół wrzucić do rzeki, w miejscu, którego nikt nie odwiedza. Skąd ta pieczołowitość? Ikona to nie dekoracja, ale przedmiot kultu. Powlekani złotem święci, malowani na lewkasie (rodzaj gruntu na specjalnie przygotowanej desce) zerkają ze ścian cerkwi greckokatolickiej w lubelskim skansenie.

Ikony powstały w Bizancjum. Początkowo określano tak każde przedstawienie Jezusa, Matki Boskiej, czy świętego. Dopiero tradycja prawosławna określiła ikoną malowidło na desce, podlegające regułom kanonu. Wykonuje je ikonopisarz. Pisarz, bo wizualnie pokazuje słowną prawdę objawioną. Ikonę "pisze się" grafją - cienką igłą umocowaną na drewnianej pałce. Twarz Jezusa odciśnięta na chuście św. Weroniki czy na płótnie w podarunku dla chorego na trąd króla Abgara to legendarne prototypy świętych obrazów. Uosabiają ideę, że zostały uczyniona boską ręką.

Zamachu na ikony dokonali ikonoklaści, bizantyjscy przeciwnicy obrazów. Przebił ich komunizm. Według wyliczeń jakie podał A. Kuzniecow w piśmie "Moskwa" w 1990r, od 1917 roku do upadku ZSRR zniszczono około 30 milionów ikon. Najczęściej służyły za tarcze strzelnicze w wojsku, albo za chodniki w kopalniach. W 1931 r. wysadzono w powietrze Cerkiew Chrystusa Zbawiciela w Moskwie. Potrzeba było aż dwóch eksplozji. Jej budowa trwała 45 lat, a znajdujący się tam ikonostas (przegroda ołtarzowa pokryta ikonami) zawierał 422 kilogramy złota.

Złoto jest najważniejszą barwą i uosabia boże światło. Ikonopisarze złocą tła, nimby wokół głów postaci i elementy, które symbolizują przynależność do wiecznego świata. Inne kolory także mają ściśle przypisane znaczenia. Przykładowo zieleń uosabia Ducha Świętego, czerwień męczeństwo, a błękit tajemnicę wcielenia.

Wystawa "Światło ikony"w skansenie prezentuje obrazy polskie i ukraińskie, z Pracowni Ikon pw. Św. Mikołaja Cudotwórcy oraz wydziału sakralnego Lwowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Wśród nich zobaczymy m.in. klasyczne wyobrażenia świętych, Jezusa (wpisane w krzyż boskie oblicze Zbawiciela, albo trzymającego księgę Pantokratora) czy Matki Boskiej. Występuje ona w wielu postaciach, m.in jako Bogurodzica czy Hodegetria - z dzieciątkiem na lewym ramieniu, które błogosławi matkę i widza.

"Światło Ikony", do 25 lipca, Muzeum Wsi Lubelskiej, al. Warszawska 96, codziennie od g. 9 do 19, bilety 5-10 zł


Codziennie rano najświeższe informacje z Lublina i okolic na Twoją skrzynkę mailową. Zapisz się do newslettera!

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na kurierlubelski.pl Kurier Lubelski