Wielkanoc bez święconki? Nowe wskazania papieża Franciszka i polskich biskupów

„W związku z wprowadzeniem w Polsce stanu epidemii, udzielam wszystkim wiernym dyspensy od obowiązku niedzielnego uczestnictwa we mszy świętej aż do odwołania” - czytamy w liście abp. Stanisława Budzika. Metropolita lubelski zachęca do duchowej łączności ze wspólnotą Kościoła przez transmisje radiowe, telewizyjne oraz internetowe.

W słowie do wiernych metropolita przypomina, że Stolica Apostolska udzieliła specjalnego odpustu wiernym dotkniętym chorobą zakaźną spowodowaną koronawirusem. Odpustu zupełnego udziela się wiernym cierpiącym z powodu koronawirusa, którzy podlegają kwarantannie w szpitalach lub domach. Pod warunkiem, że „w duchu oderwania od jakiegokolwiek grzechu, zjednoczą się duchowo poprzez środki społecznego przekazu z celebracją mszy świętej, odmawianiem Różańca Świętego, Drogą Krzyżową lub inną formą pobożności, a przynajmniej odmówią Wyznanie Wiary, Modlitwę Pańską i modlitwę do Najświętszej Maryi Panny, z wolą wypełnienia zwykłych warunków (spowiedź sakramentalna, Komunia eucharystyczna i modlitwa w intencji Ojca Świętego) tak szybko, jak będzie to możliwe”.

Odpust mogą uzyskać także pracownicy służby zdrowia, członkowie rodzin i wszyscy, którzy „za przykładem Dobrego Samarytanina, narażając się na ryzyko zarażenia, opiekują się chorymi”. Warunki uzyskania darowania kar są podobne, jak w przypadku osób dotkniętych koronawirusem.

Odpust mogą uzyskać także pozostali wierni. Warunki? Ofiarowanie nawiedzenia Najświętszego Sakramentu, adoracji eucharystycznej lub lektury Pisma Świętego przez co najmniej pół godziny w intencji przebłagania o koniec epidemii, ulgę dla cierpiących i zbawienie dla zmarłych. „Podstawą do uzyskania odpustu jest także cząstka Różańca Świętego, Koronka do Miłosierdzia Bożego lub odprawienie Drogi Krzyżowej” - czytamy w liście od metropolity.

„Przykazanie kościelne zobowiązuje, aby przynajmniej raz w roku przystąpić do sakramentu pokuty” - podkreśla abp Stanisław Budzik. Przypomina, że każdy wierny sam decyduje, w jakim czasie może ten obowiązek wypełnić.

„Proszę kapłanów o stwarzanie wiernym możliwości korzystania ze spowiedzi, także przez wyznaczenie dodatkowych godzin. Właściwym miejscem sprawowania tego sakramentu jest konfesjonał” - czytamy w liście metropolity.

Zgodnie ze wskazaniami prezydium Konferencji Episkopatu Polski w obecnych warunkach księża mogą spowiadać nie tylko w konfesjonale. Dopuszczalne jest udzielanie sakramentu w kościele, kaplicy, zakrystii, sali katechetycznej, biurze parafialnym lub „innym godnym miejscu pozwalającym na zachowanie prywatności i zasad bezpieczeństwa”.

Nowym rozwiązaniem jest udzielenie rozgrzeszenia ogólnego, w miejscach najbardziej dotkniętych zarazą pandemiczną. Takie rozwiązanie może być stosowane „w przypadkach prawdziwej konieczności i poważnego zagrożenia życia, po uzgodnieniu z biskupem diecezjalnym”.

Kościół zobowiązuje wiernych do przyjmowania komunii w okresie wielkanocnym. Metropolita lubelski przypomina, że jest to możliwe od Środy Popielcowej do Niedzieli Trójcy Świętej, która w tym roku przypada 7 czerwca.

„Zalecane jest przyjmowanie Komunii Świętej na rękę, ale każdy wierny, ma prawo przyjąć Komunię Świętą także do ust” - czytamy w liście metropolity.

Wytyczne odnośnie sprawowania liturgii w miejscach dotkniętych epidemią wydała natomiast Stolica Apostolska. Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów przypomina, że Wielkanoc nie może być przeniesiona na inny termin.

W Wielki Czwartek (w tym roku przypada 9 kwietnia) księża w parafii mogą koncelebrować mszę świętą Wieczerzy Pańskiej, ale wyjątkowo bez ludzi. „Gest umycia nóg, już i tak fakultatywny, powinien być pominięty. Na zakończenie mszy świętej Wieczerzy Pańskiej powinno się pominąć procesję, a Najświętszy Sakrament powinien być przechowywany w tabernakulum” - czytamy w dekrecie.

W Wielki Piątek biskup lub proboszcz mogą celebrować Mękę Pańską. „W modlitwie powszechnej biskup diecezjalny powinien zadbać o ustanowienie szczególnej intencji za chorych, zmarłych, znajdujących się w sytuacji zagubienia” - podaje dekret.

Prezydium Konferencji Episkopatu Polski nie zaleca organizowania tradycyjnego święcenia pokarmów. Zamiast tego proponuje się obrzęd błogosławieństwa posiłku w domu przed śniadaniem wielkanocnym według wskazanego wzoru.

W czasie Wigilii Paschalnej, „przy obrzędzie światła należy pominąć rozpalanie ogniska, a tylko zapalić świecę i, pomijając procesję, przejść do Orędzia Wielkanocnego (Exsultet). Potem następuje Liturgia Słowa. W czasie Liturgii chrzcielnej należy tylko odnowić przyrzeczenia chrzcielne. Potem następuje Liturgia Eucharystyczna” – podaje Kongregacja.

Papieska kongregancja zaleca, aby biskupi i proboszczowie celebrowali misteria liturgiczne Triduum Paschalnego (rozpoczyna się wieczorną mszą Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek, kończy zaś nieszporami Niedzieli Wielkanocnej) w kościołach katedralnych i parafialnych. O czasie ich rozpoczęcia powinni zawiadomić wiernych, ażeby mogli włączyć się w modlitwę w swoich domach i oglądać relacje na żywo za pomocą komunikacji teleinformatycznej.

Dekret przewiduje również, że wyrazy pobożności ludowej i procesje, które ubogacają dni Wielkiego Tygodnia i Triduum Paschalne, mogą, decyzją biskupa diecezjalnego, zostać przeniesione na inne dogodne dni, np. 14 i 15 września. Zalecenia Konferencji Episkopatu Polski i poszczególnych biskupów diecezjalnych odnośnie celebracji Wielkanocy i całego Triduum Paschalnego mają zostać przekazane wiernym w późniejszym czasie.