Wybory samorządowe 2024. Jak głosować? Co wziąć ze sobą do lokalu? Zobacz nasz poradnik wyborczy

Członkowie komisji wyborczej poproszą każdego z głosujących o okazanie dokumentu ze zdjęciem, np. dowodu osobistego albo paszportu. Może to być też m-dowód zapisany w aplikacji mObywatel.

- W wyborach samorządowych nie jest możliwe pobranie zaświadczenia o prawie do głosowania w dowolnej komisji, jak również jednorazowe dopisanie się do spisu wyborców na terenie innej komisji wyborczej. Aby oddać głos na wybranego kandydata, należy figurować w stałym obwodzie głosowania w Centralnym Rejestrze Wyborców, czyli nasze nazwisko musi znaleźć się na liście wyborców w komisji, do której udamy się głosować – mówi Łukasz Mazur, pełnomocnik prezydenta Lublina ds. wyborów.

W większości miejscowości otrzymamy cztery karty do głosowania. Do rad gmin (imiona i nazwiska kandydatów będą widnieć na szarym tle), rad powiatów (na żółtym), sejmiku województwa (niebieskim) i na wójtów, burmistrzów bądź prezydentów miast (różowym). W miastach na prawach powiatu (w woj. lubelskim chodzi o Lublin, Białą Podlaską, Chełm i Zamość) członkowie komisji wyborczej wręcza nam trzy karty - bez rady powiatu.

Nie mamy obowiązku pobrania wszystkich kart do głosowania.

- Jeżeli wyborca powie, że nie chce otrzymać np. karty "sejmikowej", to wtedy członek komisji wydaje mu pozostałe karty, a w spisie wyborców odnotowuje "bez sejmiku" - wskazuje Piotr Czajkowski z lubelskiej delegatury Krajowego Biura Wyborczego.

Głos jest traktowany jako ważny, jeśli przy nazwisku jednego kandydata postawiliśmy znak „X”, rozumiany jako co najmniej dwie linie przecinające się w obrębie kratki. Są jednak pewne wyjątki.

- W wyborach do rady gminy powyżej 20 tys. mieszkańców, do rady powiatu, do sejmiku województwa głos uznaje się za ważny także, gdy wyborca postawił znak „X” na jednej liście przy nazwisku dwóch lub więcej kandydatów. Głos taki traktuje się jako oddany na tego kandydata spośród tych, przy których postawiono znak „X”, którego nazwisko jest umieszczone wyżej na tej liście - opisuje PKW w wytycznych dla obwodowych komisji wyborczych.

Nasz głos nie będzie brany pod uwagę, jeśli znak „X” postawiliśmy poza kratką, przy nazwiskach kandydatów z więcej niż jednej listy lub gdy pozostawiliśmy kratkę pustą.

W gminach poniżej 20 tys. mieszkańców „X” możemy zaznaczyć tylko przy nazwisku jednego kandydata. W przeciwnym razie, nasz głos będzie nieważny. Podobnie jest w przypadku wyborów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. W Lublinie o ratusz rywalizować będzie czterech kandydatów.

W 27 gminach w woj. lubelskim o urząd wójta ubiega się tylko jeden kandydat. Do takiej sytuacji doszło m.in. Głusku, Jabłonnej, Wojciechowie (pow. lubelski) czy w Janowcu i Kurowie (pow. puławski). Nie oznacza to jednak, że taka osoba zostanie wójtem bez głosowania.

- W przypadku, gdy jest jeden kandydat na wójta, burmistrza czy prezydenta miasta na karcie do głosowania obok jego nazwiska po lewej stronie znajdują się dwie rubryki: "tak" lub "nie". Żeby kandydat został wybrany, musi zostać uzyskać co najmniej 50 proc. ważnie oddanych głosów na "tak" - tłumaczy Piotr Czajkowski.

Co w sytuacji, gdy taki kandydat zdobędzie mniej niż połowę głosów na "tak"?

- Wówczas wyboru wójta większością głosów dokonuje nowo wybrana rada gminy. Kandydata na to stanowisko zgłasza grupa co najmniej 1/3 radnych - wyjaśnia Czajkowski.

W niedzielę w Lublinie czynnych będzie 216 lokali wyborczych. 20 z nich stanowią tzw. obwody odrębne, czyli szpitale, domy opieki i areszt śledczy. W porównaniu z ostatnimi wyborami, czyli parlamentarnymi w 2023 r. swoją lokalizację zmieniła siedziba komisji nr 2, która przeniosła się z Przedszkolu nr 25 przy al. Warszawskiej 37 do Szkoły Podstawowej im. św. Wincentego Pallottiego w Lublinie przy al. Warszawskiej.

- W obwodach o znacznej liczbie mieszkańców znalazły się dodatkowe komisje, mieszczące się w dotychczasowych siedzibach. Dotyczy to obwodowych komisji wyborczych przy ul. Zbożowej 22a (Ośrodek Wsparcia dla Osób z Niepełnosprawnością "Benjamin"), Poturzyńskiej 2 (SP nr 16), al. Spółdzielczości Pracy 65 (SOS-W nr 1), oraz ul. Mickiewicza 36 (VI LO) - informuje Joanna Stryczewska z biura prasowego ratusza.

Jak przekonuje magistrat, zmiany stworzą lepsze warunki głosowania, usprawniając jego przebieg i skracając czas oczekiwania w kolejce.

Pełna lista lokali wyborczych wraz z ich zasięgiem terytorialnym dostępna jest w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Miasta Lublin. Adresy komisji wyborczych można też znaleźć na rozwieszonych na terenie miasta obwieszczeniach.

Wyborcy z niepełnosprawnościami i osoby starsze, mające trudności w poruszaniu się, mogą w dniu wyborów w godz. 7-21 skorzystać (wraz z opiekunem) z bezpłatnego transportu, które organizują gminy. Odbywa się on z miejsca zamieszkania do lokalu wyborczego i z lokalu wyborczego do miejsca zamieszkania. Aby zamówić taki transport w Lublinie, należy w dniu
głosowania skontaktować się z Miejskim Biurem ds. wyborów i referendum (tel.: 81 466 16 16, 81 466 12 05, 81 466 12 07).

W wyborach do sejmiku województwo lubelskie podzielono na pięć okręgów. W sumie wybierzemy w nich 33 radnych.

- Wyniki wyborów do tego gremium poznamy w środę - podaje Czajkowski.

Wcześniej, bo już w poniedziałek, mają zostać ogłoszone wyniki wyborów do pozostałych samorządowych organów. W miejscach, gdzie za pierwszym podejściem nie uda się wyłonić wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, wyborcy ponownie pójdą do urn 21 kwietnia.