Spadkobierca może spać spokojniej

Znowelizowany przepis art. 1015 kodeksu cywilnego wskazuje, iż  oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie powyższym jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Powyższa regulacja wskazuje więc na zasadę, iż zamiast dziedziczyć spadek z wszystkimi długami zmarłego, spadkobierca odpowiadał będzie za nie tylko do wysokości przejętego majątku, a więc właśnie z odpowiedzialnością "z dobrodziejstwem inwentarza".

Spadek w potocznym rozumieniu tego słowa elektryzuje każdą osobę, która formalnie może być do niego powołana, bowiem wiąże się przecież z możliwością wzbogacenia poprzez otrzymanie majątku pozostawionego przez spadkodawcę. Wielu spadkobierców jednak doświadczyło sytuacji, w których spadek wiązał się niestety tylko z problemami, a to z koniecznością spłacania nieuregulowanych zobowiązań finansowych typu pożyczki, raty, rachunki czy kredyty. Z chwilą śmierci spadkodawcy tego typu przykładowe zobowiązania opisane powyżej obciążają spadek, nawet wtedy gdy spadkodawca nie posiadał żadnego majątku i żadnego majątku spadkobiercom nie zostawił.

Zasada przed 18 października 2015r. była taka, że jeśli spadkobierca nie złożył w ciągu sześciu miesięcy oświadczenia o odrzuceniu spadku albo innej formie jego przyjęcia, to wraz z majątkiem przejmował pełną, nieograniczoną odpowiedzialność za długi spadkowe - także te, o których np. wcześniej nie wiedział. Powyższa okoliczność powodowała zatem występowanie przykrych niespodzianek, o których spadkobierca dowiadywał się często dopiero z momentem otrzymania przykrego pisma od komornika, w którym to zostało wszczęte wobec niego postępowanie egzekucyjne. Obecnie o ile w dalszym ciągu spadkobierca, jeżeli przyjmie spadek będzie odpowiadał po otrzymaniu spadku swoim majątkiem, o tyle, tak jak zostało już wspomniane, będzie odpowiadał za długi do wysokości przejętego spadku.

Znowelizowane przepisy wprowadzają jeszcze jeden istotny aspekt oszczędnościowy. Wyłączają obowiązek korzystania z usług komornika w momencie sporządzania tzw. spisu inwentarza, czyli spisu przedmiotów wchodzących w skład spadku. Po wejściu w życie ustawy zmieniającej, tj. 18 października 2015 spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, zapisobierca windykacyjny lub wykonawca testamentu będą mogli złożyć w sądzie albo przed notariuszem tzw. wykaz inwentarza. Zmiany powyższe są niewątpliwie korzystne i powinny w praktyce ograniczyć problemy związane z odpowiedzialnością za długi spadkowe.