To nie specjalne przywileje, a środki konieczne
Kwiecień to światowy miesiąc świadomości i akceptacji autyzmu - a większość trudności, na które skazane są osoby na spektrum wynika głównie z braku owej świadomości. Jak duży wpływ na codzienne funkcjonowanie mają owe zaburzenia, dowodzą świetnie zeszłoroczne badania przeprowadzone przez Annę Majchrzak z Fundacji FIONA założonej przez rodziców chłopca żyjącego z Zespołem Aspergera. Jako codziennie trudności 72 przebadane osoby najczęściej wymieniały nie tylko stereotypowo utożsamiane ze spektrum trudności komunikacyjne, ale przede wszystkim problemy sensoryczne. Szczególnie uciążliwe były one dla nich w czasach szkolnych.
- Wśród nich wymieniane mogą być nadwrażliwość na dźwięki, zapachy czy światło. Hałas, duża liczba osób w pomieszczeniach, światło lamp jarzeniowych, liczne zapachy (...) i wiele podobnych czynników działały bardzo rozpraszająco i doprowadzały do szybkiego przebodźcowania - czytamy w artykule naukowym Anny Majchrzak "Edukacja osób w spektrum autyzmu – głosem autysty".
Autorka podkreśliła, że przebodźcowani badani doświadczyli nasilenia lęków społecznych, objawów depresji i migreny.
- Osoby ze spektrum często czuły się wyizolowane i nieakceptowane przez resztę grupy, bo ich potrzeby były często ignorowane i traktowane jak utrudnianie innym pracy - czytamy. - Badani podkreślali, że chcieliby, aby ewentualne dostosowania nie były postrzegane jako dane im specjalne przywileje, lecz jako środki konieczne.
W jakich sklepach są ciche godziny?
Jednym z takich "środków koniecznych" bardzo mocno ułatwiających życie osobom na spektrum są ciche godziny, które w Polsce pojawiły się z inicjatywy Fundacji JiM.
- „Ciche Godziny” są ukłonem w stronę osób z ASD (Autism Spectrum Disorder), dla których czynniki, takie jak hałas czy tłok sprawiają, że zwykłe wyjście do sklepu, w którym brak jest udogodnień technicznych, staje się wyjątkowo stresujące – mówi Tomasz Michałowicz, prezes fundacji.
Obowiązują one:
- w Lidlach w piątki w godzinach od 8 do 10 oraz w soboty od 19 do 21,
- w Stokrotkach w środy od 8 do 10 i w soboty od 17 do 19,
- w Aldi w poniedziałki od 19 do 22, we wtorki od 8 do 10, w czwartki od 19 do 22 i w soboty od 18 do 20,
- w Auchanie we wtorki od 15 do 17,
- w Carrefourze codziennie od 9 do 10.
W tym czasie wyciszone zostają w systemie nagłośnienia muzyka oraz komunikaty, a klienci deklarujący, że są osobami ze spektrum autyzmu bez weryfikacji są obsługiwani poza kolejnością w tzw. kasach pierwszeństwa. W niektórych ze sklepów obniżane są także wszystkie dźwięki kas i przyciemniane światła.
- Dla większości z nas jest to ledwo zauważalna zmiana, ale dla części klientów może być znacznym ułatwieniem w codziennym funkcjonowaniu - komentuje Aleksandra Robaszkiewicz, Head of Corporate Communications, Lidl Polska.
- Bardzo ciężko jest wyjaśnić co to jest przebodźcowanie sensoryczne osobie, która nigdy go nie doświadczyła. To trochę tak, jakby mój mózg nie filtrował w ogóle żadnych docierających do niego sygnałów. Tak samo głośno słyszę osoby, która rozmawiają obok mnie, trzaskanie lodówką dwie alejki dalej, dźwięki kas i buczenie zamrażarek... Nieustanny szum muzyki i absurdalnie głośne komunikaty jeszcze to wszystko pogarszają. Czasem taki wypad do sklepu trzeba dosłownie potem odchorować, np. migreną. Głośne dźwięki po prostu fizycznie bolą. Bardzo się cieszę, że w Lublinie jest coraz więcej możliwości dla osób z zaburzeniami ze spektrum, bo przy tym korzystamy i my z naszym ADHD - mówi Karolina, która o swoich zaburzeniach uwagi dowiedziała się dopiero jako dorosła.
- "To będzie najpiękniejszy teatr w Europie". Jak będzie wyglądał Osterwa w 2027 r.?
- Wybory samorządowe 2024. Lubelskie na frekwencyjnym podium. Zobacz zdjęcia
- Wieczór wyborczy w komitecie kandydata PiS Roberta Derewendy. Zdjęcia
- Wybory samorządowe 2024. Lublin. Krzysztof Żuk wygrywa w pierwszej turze
- Pająki, węże i skorpiony w Targach Lublin. Zobacz zdjecia z giełdy terrarystycznej
- Ależ mecz Motoru! Zwycięstwo w Krakowie. Mamy zdjęcia i wideo
Co to jest zapalenie gardła i migdałków?
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?